ul. ks. Ściegiennego 2, 06-400 Ciechanów 23 672 34 02 sekretariat@ciechpress.pl Pon.-Pt.: 8.00 - 16.00

Mazowieckie portrety: Józef Feliks Zieliński z Luberadza

Józef Feliks Zieliński (portret w zbiorach Towarzystwa Naukowego w Toruniu)

Feliks Józef Zieliński, to niemal nieznany dziś działacz demokratyczny Wielkiej Emigracji po powstaniu 1831 r., poeta piszący pod pseudonimem Izet-Bey, tłumacz, publicysta, fotograf, konstruktor, dyplomata, wreszcie bibliotekarz.

Przyszedł na świat 18 maja 1808 r. w Luberadzu (obecna gm. Ojrzeń), jako jedyny syn Eleonory i Bonawentury Zielińskich.

Matka Eleonora urodzona w 1786 r. była córką Józefa i Barbary Dembowskich - właścicieli Luberadza z przyległościami. To jej ojciec - chorąży zawkrzeński, odznaczony w 1792 r. Orderem św. Stanisława, zbudował w 1789 r. istniejący do dziś, okazały klasycystyczno-romantyczny pałac w Luberadzu, zaprojektowany przez znanego architekta Hilarego Szpilowskiego. Józef Dembowski zmarł w Luberadzu w 1797 r. Wdowa po nim wyszła powtórnie za mąż w 1798 r. za Jana Rościszewskiego.

Bonawentura Zieliński, mąż Eleonory, niemal 20 lat od niej starszy, którego poślubiła w 1807 r., wywodził się ze starej szlacheckiej rodziny pieczętującej się herbem Świnka. Jej członkowie zapisali wiele chlubnych kart w historii Polski. Sam Bonawentura stanął do walki z Prusakami w powstaniu kościuszkowskim na czele jednej z kompanii Kurpiów. Za wzięcie do niewoli kapitana pruskiego z oddziałem i zdobycie armaty w 1794 r., otrzymał chlubne odznaczenie - złotą obrączkę Naczelnika z napisem "Ojczyzna obrońcy swemu".

Po upadku powstania, chcąc uniknąć więzienia, wyemigrował do Francji. Po czterech latach powrócił i zajął się własnymi dobrami, położonymi w ziemi chełmińskiej: Grubnem, Stolnem i Skórzewem. Już po ślubie z Eleonorą został nominowany sędzią pokoju i marszałkiem powiatu chełmińskiego w departamencie bydgoskim. Zajął się służbą publiczną, zaniedbując własne majątki, coraz bardziej zadłużane. Gospodarce nie sprzyjała też sytuacja polityczna. Dodatkowo krewni Eleonory uznali, że jej mąż prowadzi rozrzutny tryb życia, nie egzekwuje zwrotu udzielonych pożyczek, i doprowadzili do ich separacji. W 1815 r. małżonkowie przenieśli się do Warszawy, gdzie w 1823 r. został prawnie usankcjonowany ich rozwód. Bonawentura Zieliński sprzedał Grubno w 1825 r., a Stolno i Skórzewo w 1841 r. Zmarł w Warszawie 2 lutego 1851 r. Eleonora odziedziczyła po rodzicach Luberadz, ale ostatecznie też sprzedała ten majątek w 1839 r. Zmarła w Warszawie 8 stycznia 1864 r.

Cały artykuł w nr 49 "Tygodnika" z 4 grudnia 2021 r.

Komentarze obsługiwane przez CComment