Szewach Weiss. Wspomnienie Andrzeja Pietrasika.
Zmarły 3 lutego w wieku 87 lat wybitny izraelski polityk Szewach Weiss to postać zasłużona nie tylko dla swojego kraju i dla Polski. Szczególnie miło będzie również wspominany przez mieszkańców Płońska, którego był honorowym obywatelem i który był miastem wyjątkowo bliskim jego sercu.
Weiss był politologiem i profesorem nauk politycznych. W latach 1992 - 1996 piastował urząd przewodniczącego Knesetu, a od 2001 do 2003 roku był ambasadorem Izraela w Polsce. Przez wiele lat przewodniczył radzie instytutu Yad Vashem. Napisał kilkadziesiąt książek, publikował m.in. we "Wprost" i "Rzeczpospolitej". Został odznaczony Orderem Orła Białego.
Podczas naszej rozmowy z burmistrzem Płońska Andrzejem Pietrasikiem, która ukaże się w najbliższym wydaniu "Tygodnika", nasz rozmówca ze wzruszeniem wspominał postać zmarłego ambasadora, a przede wszystkim przyjaciela:
Z Szewachem Weissem poznaliśmy się w izraelskim Knesecie, którego był wtedy przewodniczącym, podczas oficjalnej wizyty w ramach naszej współpracy miast bliźniaczych, gdzie towarzyszył mi (już nie żyjący) partner Schmuel Rifman z okręgu Ramat ha-Negev. Potem spotykaliśmy się w instytucie Yad Vashem, a następnie w Polsce, gdy został ambasadorem. Wtedy rozpoczęły się nowatorskie działania zmierzające nie tylko do tego, by młodzież izraelska przyjeżdżała do nas oglądać obozy koncentracyjne, poznać historię i miejsca śmierci społeczności żydowskiej. Wraz ze Schmuelem Rifmanem zapoczątkował pierwsze spotkania, w ramach rządowego programu, z rówieśnikami z Polski, najpierw z liceum, potem z gimnazjum. Były to bardzo różne spotkania - mecze, dyskoteki, gry terenowe, które przenosiły się potem na płaszczyznę prywatną. Myślę, że był to dobry początek, by nie mówić tylko o historii i Holokauście, ale też o współczesnym Płońsku, współczesnej Polsce i Izraelu i szukać tam płaszczyzny porozumienia.
Był kimś w rodzaju ambasadora Płońska. Przypomnę, że otrzymał w Płońsku pierwsze w Polsce honorowe obywatelstwo miasta. Zapraszał mnie na spotkania, w których brał udział, m.in. na wykłady dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego z wydziału dziennikarstwa i nauk politycznych. Witał mnie wtedy pół-żartem jako "Ben Guriona z Płońska". Opowiadałem wtedy o mieście, jego historii i współpracy ze społecznością żydowską oraz o wspomnianym byłym premierze, który jak wiadomo urodził się właśnie w Płońsku. Szewach Weiss często wspominał o nas w wywiadach telewizyjnych, audycjach, artykułach prasowych i książkach.
Był to człowiek wielkiego formatu, który potrafił łączyć wielkie idee z prostotą wyrazu. W jego języku nie było nic patetycznego, wyniosłego a jednocześnie trafiał w sedno. Bez względu na to, czy mówił o Jedwabnem, czy też o ocaleniu mu i jego rodzinie życia przez rodziny polskie i ukraińskie. Gdy toczyła się dyskusja o Jedwabnem, powiedział, że pamięta "różne stodoły", zarówno takie, w których palono Żydów, jak i takie, które dawały schronienie. Także jego wypowiedzi na temat Holokaustu były mądre i wyważone.
Wielokrotnie spotykaliśmy się na różnego rodzaju seminariach, wykładach, ostatnio w muzeum Polin. Budował nam bardzo dobrą opinię i bardzo dobre relacje ze społecznością i instytucjami żydowskimi na całym świecie. Mogę z dumą powiedzieć, że Szewach Weiss był naszym przyjacielem.
W najbliższym wydaniu TC (14 lutego, nr 7/2023) rozmowa z burmistrzem Płońska Andrzejem Pietrasikiem
fot. Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta Płońska
Na zdjęciach:
1 - Szewach Weiss podczas spotkania z udziałem przedstawicieli Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu w Warszawie, The David Yellin College of Education w Jerozolimie i władz samorządowych Płońska; 17.05.2003 r.,
2 - Andrzej Pietrasik i Szewach Weiss w Urzędzie Miejskim w Płońsku, 14.01.2003 r..
3 - Promocja książki "Ziemia i chmury"; MCK w Płońsku, 14.01.2003 r.,
4 - Szewach Weiss, Schmuel Rifman, Andrzej Pietrasik oraz młodzież izraelska i delegacja z okręgu Ramat Negev; na skwerze gdzie dawniej mieścił się dom, w którym urodził się Dawid Ben Gurion, Płońsk, 14.04.2003 r.,
5 - Szewach Weiss i młodzież izraelska z okręgu Ramat Negev; na terenie dawnego cmentarza żydowskiego przy ul. Warszawskiej w Płońsku, 14.04.2003 r.,
6 - Andrzej Pietrasik, Szewach Weiss (jako gość cyklu "Spotkań z Mistrzami" realizowanym przez MBP w siedzibie MCK) i dyrektor biblioteki Bożena Kaliściak; 7.04.2016 r.,
7 - Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Płońska Szewachowi Weissowi i Schmuelowi Rifmanowi; MCK w Płońsku, 14.04.2003 r.,
8 - Szewacha Weissa w Urzędzie Miejskim w Płońsku, 7.04.2016 r.,
9 - Szewach Weiss i Andrzej Pietrasik w Urzędzie Miejskim w Płońsku, 18.12.2003 r,
10 - Szewach Weiss z córką, burmistrz Marian Michniewicz i zastępca burmistrza Henryk Zienkiewicz; Płońsk, 7.03.2002 r.,
Komentarze obsługiwane przez CComment