Pod koniec sierpnia 1389 r. podjęto decyzję o zorganizowaniu zjazdu z udziałem przedstawicieli trzech stron: państwa zakonu krzyżackiego, księstwa płockiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na miejsce obrad wybrano Działdowo, znajdujące się wówczas na obszarze władztwa zakonnego.

Celem zjazdu, zaplanowanego na 11 listopada 1389 r., było najprawdopodobniej utworzenie sojuszu skierowanego przeciwko Królestwu Polskiemu.
Działdowskie obrady nigdy jednak nie doszły do skutku. Stało się tak na skutek działań polskiego monarchy Władysława II Jagiełły, który uniemożliwił przybycie do wspomnianego miasta przedstawiciela Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Działdowo miastem pogranicza
Mianem "granicy" zwykło określać się linię oddzielającą od siebie dwa, znajdujące się obok siebie, państwa bądź dwie różniące się jednostki administracyjne. Dokładne określenie zasięgu terytorialnego konkretnego organizmu państwowego jest niezwykle istotne, gdyż wiadomo w ten sposób jakim obszarem dysponuje. Niekiedy zdarza się, iż sąsiadujące ze sobą państwa popadają w konflikt, rzutujący na ich wzajemne relacje.

W większości wypadków kością niezgody są roszczenia terytorialne, wysuwane przez jedną ze stron. Wówczas na obszarze przygranicznym, po obu stronach granicy, następuje wzrost napięcia i agresji. Jest to szczególnie odczuwalne w miastach, ulokowanych blisko innego państwa. Przygraniczne położenie konkretnych ośrodków miejskich sprawia, iż "biorą one na siebie ryzyko" przyjęcia pierwszego uderzenia ze strony sąsiedniego, a zarazem wrogiego państwa. Zgoła odmiennie sytuacja przedstawia się w momencie braku napięć i konfliktów pomiędzy okolicznymi krajami. Wówczas miasta przygraniczne, znajdujące się po obu stronach granicy, pełnią rolę ośrodków "reprezentujących" dane państwo. W okresie późnego średniowiecza (XIV-XV w.) ośrodkiem miejskim, znajdującym się w sferze przygranicznej, było Działdowo. Miasto to leżało na obszarze państwa zakonu krzyżackiego, bardzo blisko granicy z Mazowszem, niewchodzącym w skład władztwa zakonnego. Działdowo musiało zatem, odnosząc się do wcześniejszej treści, być przygotowane na ewentualny atak ze strony Polski, Litwy bądź jednego z mazowieckich księstw, jak również, w razie potrzeby, reprezentować cały kraj przed zagranicznymi delegacjami. W listopadzie 1389 r. do wspomnianego miasta mieli przybyć przedstawiciele państwa zakonu krzyżackiego, księstwa płockiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Działdowo zostało wytypowane do roli gospodarza trójstronnego zjazdu, mającego, prawdopodobnie, doprowadzić do zawiązania antypolskiej koalicji. Tym samym, niniejszy ośrodek miejski miał reprezentować całe państwo zakonne przed zagranicznymi gośćmi.

Cały artykuł w numerze 26 Tygodnika z 2022 r.