Już co czwarty mieszkaniec Mazowsza jest w wieku 60 plus. Sejmik Województwa Mazowieckiego wspiera osoby starsze, rady senioralne i inicjatywy związane z aktywizacją tej grupy społecznej. Jednym z programów, które temu służą, jest „Mazowsze dla seniorów”.

Czym jest rada seniorów i jakie są jej zadania? Ma ona przede wszystkim informować o potrzebach osób starszych i konsultować je z lokalnymi władzami. W dzisiejszych czasach samorządy w znacznym stopniu biorą pod uwagę osoby starsze – ich punkt widzenia, potrzeby i opinie. Właśnie w tym celu są powoływane m.in. rady seniorów. Zakres działalności rad jest dość szeroki, może obejmować np. opiniowanie aktów prawa miejscowego dotyczących najstarszych mieszkańców miasta, upowszechnianie i promowanie współpracy władz samorządowych ze środowiskiem działającym na rzecz seniorów. Zadaniem rad jest też inicjowanie działań na rzecz osób starszych, w tym przedsięwzięć zmierzających do integracji społecznej seniorów, opiniowanie i konsultowanie spraw dotyczących sytuacji seniorów, dążenie do umacniania międzypokoleniowych więzi społecznych czy wspieranie różnych form aktywności osób starszych.

Samorząd Mazowsza wspiera seniorów
Wsparcie osób starszych to jeden z priorytetów samorządu województwa mazowieckiego. Wśród inicjatyw skierowanych do seniorów jest realizowany od 2022 r. program „Mazowsze dla seniorów”. Cieszy się on dużym zainteresowaniem wśród lokalnych samorządów. Dla wielu z nich był zachętą do utworzenia na swoim terenie rad seniorów. – Pomagamy, bo wiemy, że gminom często nie jest łatwo znaleźć środki na dodatkowe działania, takie jak rady senioralne. Mamy nadzieję, że to wsparcie przełoży się na większą aktywność osób starszych w mazowieckich gminach – mówił marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. W momencie ogłoszenia pierwszego naboru wniosków na Mazowszu działało ok. 60 gminnych rad seniorów, a z pomocy finansowej skorzystało aż 41 gmin. W drugiej edycji programu wnioski złożyły 73 gminy, które otrzymały wsparcie samorządu Mazowsza w wysokości ponad 2,4 mln zł na realizację 100 inicjatyw. Wyjazdy szkoleniowo-integracyjne, pikniki edukacyjne, kampanie prozdrowotne, szkolenia, olimpiada sportowa czy zakup potrzebnego sprzętu – to tylko niektóre z zadań, na jakie rady senioralne mogą pozyskać wsparcie samorządu województwa. Na realizację programu „Mazowsze dla seniorów” sejmik przeznaczył w latach 2022–2024 kwotę blisko 5,5 mln zł. Tylko w 2024 r. urząd marszałkowski przekazał na realizację 69 projektów 2,5 mln zł. Dzięki programowi tylko w naszym subregionie mogły odbyć się takie inicjatywy senioralne jak: Radość, Kreatywność, Zdrowie: SeniorArt na Wysokich Obrotach realizowana przez przasnyską radę seniorów; Płońskie Senioralia, Seniorzy Powiatu Żuromińskiego; Aktywizacja seniorów w gminie Dzierzążnia.

W Ciechanowie seniorzy są szczególnie aktywni
Gmina Ciechanów pozyskała 40 tys. zł z urzędu marszałkowskiego na organizację 6. edycji Ciechanowskich Senioraliów. To wydarzenie od samego początku cieszy się ogromnym zainteresowaniem i na stałe wpisało się w kalendarz miejskich imprez. Ostatnia edycja senioraliów odbyła się na początku października br. Hala sportowa była wypełniona po brzegi, bo oprócz części artystycznej i potańcówki osoby 60 plus mogą skorzystać z porad dotyczących zdrowia, bezpłatnie wykonać podstawowe badania czy wyrobić kartę seniora. Podobnie było w Płońsku, gdzie senioralia organizowane przez Radę Seniorów Miasta Płońska odbywały się już po raz siódmy. Z programu skorzystali również seniorzy w Raciążu. W ramach zadania „Raźnym krokiem w kulturę” w 2023 r. odwiedzili warszawskie teatry – Komedia oraz Kwadrat, a także Teatr Dramatyczny w Płocku.

– Cieszę się, że dzięki wsparciu z budżetu Mazowsza możemy realizować autorską inicjatywę, która ma przede wszystkim integrować środowiska senioralne, a także zapobiegać społecznemu wykluczeniu seniorów i rozwijać ich zainteresowania – podkreśla były burmistrz Raciąża Mariusz Godlewski.

Demografii nie oszukamy
Wyzwanie związane ze starzejącym się społeczeństwem jest ogromne. Dziś jest to około 25 proc., ale za 20 czy 30 lat będzie to już 40 proc. Dlatego tak ważne jest budowanie mądrej polityki senioralnej na poziomie rządu i samorządów. Na początku września o potrzebach i oczekiwaniach seniorów rozmawiano podczas konferencji z udziałem rządu, samorządu Mazowsza i środowisk osób starszych. Organizatorem konferencji była Warszawsko-Mazowiecka Delegatura Obywatelskiego Parlamentu Seniorów. Na spotkaniu o systemowych rozwiązaniach mówiła m.in. minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz, która podkreślała, że budowaniu polityki senioralnej kluczowym elementem jest współpraca z samorządami, które najlepiej znają potrzeby lokalnego środowiska. W grudniu ub.r. powołano Pełnomocnika Marszałka Województwa Mazowieckiego do spraw Polityki Senioralnej. Funkcję tę powierzono dyrektorowi Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej w UMWM w Warszawie Agnieszce Gonczaryk. Do zadań pełnomocnika należy m.in. rozpoznawanie potrzeb osób starszych i inicjowanie działań służących ich zaspokajaniu. Rady seniorów działają nie tylko na szczeblu gmin, na Mazowszu działa także Rada Seniorów Województwa Mazowieckiego. To grono, które doradza, jak w decyzjach samorządu województwa uwzględniać potrzeby osób starszych.

Nie ma takiego leku jak uniwersytet trzeciego wieku
UTW od lat z powodzeniem integrują środowiska osób dojrzałych, zapewniają przestrzeń do nauki i rozrywki. Umożliwiają rozwój psychofizyczny, realizację pasji, poszerzanie wiedzy i zainteresowań. – Ogromne zasługi dla aktywizowania seniorów mają prężnie działające uniwersytety trzeciego wieku. Z przyjemnością obserwuję, jak polscy seniorzy są coraz bardziej aktywni – chcą się dokształcać, realizować pasje i marzenia, na które wcześniej mogło nie być czasu – podkreśla wagę UTW marszałek Adam Struzik. Tylko w Ciechanowie działają choćby dwa uniwersytety trzeciego wieku – miejski i powiatowy. W obu prężnie działa ponad 400 seniorów. UWT podejmują liczne inicjatywy, które aktywizują mieszkańców zarówno miasta, jak i powiatu. Programy uniwersytetów obejmują m.in. sekcje artystyczne, turystyczne, zajęcia ruchowe, spotkania, wykłady czy lektoraty. UTW są otwarte dla wszystkich seniorów, bez względu na status, wykształcenie czy wcześniejszą ścieżkę zawodową. W Polsce działają setki stowarzyszeń emeryckich (nie wszystkie nazywają się uniwersytetami), a ich liczba systematycznie się zwiększa, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu osób starszych edukacją i aktywnym spędzaniem wolnego czasu.

Radosław Marut