Rodzinne ogródki działkowe to nieodłączny element współczesnych miast. Zlokalizowane z dala od miejskiego zgiełku mają służyć przede wszystkim zaspokajaniu potrzeb wypoczynkowych i rekreacyjnych mieszkańców, ich integracji oraz ochronie środowiska.

Aby mogły pełnić swoje funkcje, niezbędne jest inwestowanie w ich infrastrukturę. Działające jako stowarzyszenia ROD-y mają jednak ograniczone możliwości w tym zakresie, dlatego samorządy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom działkowców. Gminy i miasta, oprócz własnych dotacji, mogą wystąpić w imieniu ROD o dofinansowanie z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w ramach programu „Mazowsze dla działkowców”. ROD-Mazowsza mogą otrzymać do 20 tys. zł.

W tym roku wiele stowarzyszeń z naszego regionu skorzystało z takich środków. W Ciechanowie po 20 tys. zł dofinansowania otrzymały ROD-y „Krubin” i „Kolejarz”. Jak podkreśla marszałek Adam Struzik, dofinansowanie inwestycji w ogrodach działkowych to pomysł, który narodził się podczas rozmów z mieszkańcami Mazowsza. - Okazuje się, że zarządom Rodzinnych Ogrodów Działkowych nie jest łatwo pozyskać środki na potrzebne inwestycje. W każdym z nich te potrzeby są inne. Czasem trzeba doprowadzić wodę, wymienić bramę wjazdową lub ogrodzenie, a czasami zamontować oświetlenie, tak aby można było bezpiecznie korzystać z wypoczynku także po zmierzchu. Na te potrzeby staramy się reagować i wspierać je finansowo. Na terenie ROD „Kolejarz” kończy się właśnie pierwszy etap budowy instalacji wodnej.

 W ogródkach ROD „Krubin” dzięki wsparciu z budżetu województwa mazowieckiego zamontowano 32 kamery monitoringu wizyjnego wraz z okablowaniem i rejestratorem z dyskiem twardym.– Dzięki temu możemy się tu czuć bezpiecznie – mówi Mariusz Rzeczkowski, zastępca prezesa zarządu stowarzyszenia. – Przede wszystkim chcielibyśmy doprowadzić tutaj wodę. Będziemy o tym rozmawiać z prezydentem miasta ponieważ jesteśmy ostatnim ROD-em, który takiej infrastruktury jeszcze nie ma – dodaje.

Historia ROD „Krubin” sięga lat 80. Obecnie znajduje się tam 105 działek. – Jako jeden z nielicznych jest to ogród typowo rekreacyjny – mówi Iwona Szewczyk, prezes zarządu. – Raczej sporadycznie służy do upraw, za to mamy tu staw, las, ludzie przychodzą na spacery, aby miło spędzić czas. Zachodzi też zmiana pokoleniowa, przychodzą młodzi ludzie, którzy inaczej tym terenem gospodarują. Kiedyś wymogiem była uprawa warzyw, dziś potrzebne jest miejsce na grill, ławeczki, przestrzeń na spacery z dziećmi. Naszym zadaniem jest umożliwienie im spokojnego pobytu i rekreacji. Jak zaznacza Iwona Szewczyk, pozyskanie środków na tego typu inwestycje nie jest łatwe. W przypadku instalacji monitoringu wkład własny ROD wyniósł 12,5 tys. zł. Dodając do tego dofinansowanie z programu „Mazowsze dla działkowców” i pomoc z urzędu miasta, finalna kwota daje pogląd, jak trudno byłoby stowarzyszeniu poradzić sobie z tymi wydatkami. Dlatego pomoc ze strony samorządu województwa mazowieckiego jest bardzo ważna i z pewnością zarząd będzie ubiegać się o kolejne środki.

– Zamówiliśmy baner na budynek, tabliczki z nazwami alejek i numerami. Jesteśmy na etapie projektu tablic ogłoszeniowych. Mamy też staw, który jest nieco zaniedbany, ale chcielibyśmy go trochę „ożywić” – wylicza prezes.

– Będziemy skupiali się na zgłaszanych przez działkowców potrzebach. Dlatego dobrze, że są takie programy jak „Mazowsze dla działkowców”, dzięki którym możemy realizować nasze pomysły – dodaje Mariusz Rzeczkowski. Oba wyżej wymienione ogrody skorzystały z dofinansowań również w ubiegłych latach, co umożliwiło wymianę czterech bram i ogrodzenia w ROD „Krubin” oraz zamontowanie monitoringu i oświetlenia na częściach wspólnych na terenie ogrodu „Kolejarz”.

W zeszłym roku dofinansowanie (tak- że po 20 tys. zł) uzyskały też ROD „Nad Łydynią” i ROD Śmiecin”. W pierwszym wybudowano przyłącze i instalację wodociągową wewnętrzną.  – Prace objęły m.in. wykop i ułożenie w nim kabla elektrycznego w alejce od trony ul. Gostkowskiej, tj. w Alejce Zachodniej, Alejce Cebulowej i Alejce Fasolowej, zasilającego skrzynki elektryczne. Następnie zamontowano 12 skrzynek wraz z wyposażeniem. Wykonano też wykop i ułożono kabel ziemny elektryczny o długości ok. 220 m zasilający oświetlenie terenu  – dodaje rzeczniczka prasowa. Inwestycja kosztowała niemal 89 tys. zł W ROD „Śmiecin” za 97 tys. zł wykonano wewnętrzną instalację wodociągową do poszczególnych działek (długość przyłącza wyniosła 5,5 m).

Oprócz dofinansowania z samorządu Mazowsza resztę kosztów w obu przypadkach pokryło miasto (po 30 tys. zł) i stowarzyszenie ogrodowe (odpowiednio 38 i 47 tys. zł). ROD „Sona” w gminie Opinogóra Górna funkcjonuje od 41 lat. Obecnie w jego skład wchodzi 1 500 członków. Jako najpilniejsze potrzeby zarząd ROD wskazuje modernizację sieci wodociągowej  i energetycznej, modernizację ciągów komunikacyjnych i wykonanie nowych ogrodzeń. Pomoże tym dofinansowanie z programu „Mazowsze dla działkowców” w wysokości 10 tys. zł.

Do końca października jest planowana modernizacja istniejącej sieci wodociągowej (kolejne 20 tys. zł dorzuci gmina, zaś wkład ROD wyniesie ok. 14 tys. zł)

- W ramach zadania stare skorodowane stalowe rury wodociągowe zostaną wymienione na rury z PVC. Wymiana rur przewidziana jest w jednej alejce ogrodu. Istniejąca sieć jest awaryjna, wymaga częstych napraw i konserwacji. Realizacja inwestycji pozwoli na bezawaryjny odbiór wody przez działkowców, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania ogrodu i polepszenia infrastruktury ogrodu – informuje Alicja Stryczniewicz, kierownik Referatu Infrastruktury, Gospodarki Nieruchomościami, Rolnictwa i Ochrony Środowiska w Urzędzie Gminy Opinogóra Górna.

Rodzinne Ogródki Działkowe „Sierakowo” w gminie Raciąż funkcjonują od lat 70. Liczą około 100 członków. W tym roku z programu „Mazowsze dla działkowców” pozyskano 10 tys. zł na wymianę 150 mb. ogrodzenia na ogrodzenie panelowe. Planowany jest też zakup siatki ogrodzeniowej. Na całkowity koszt zadania składa się również 10 tys. zł środków własnych i 5 tys. zł ze środków działkowców. Pierwszy fragment ogrodzenia na terenie ROD (270 mb.) wymieniono w 2020 roku. Część kosztów (10 tys. zł) pokryto w ramach programu „Mazowsze dla działkowców”. Rok później pozyskano kolejne 10 tys. zł na remont Domu Działkowca, zakup i montaż monitoringu wizyjnego oraz sprzętu do pielęgnacji zieleni.

– W Domu Działkowca wymieniono stare pokrycie dachowe (40 m kw.), wykonano nową posadzkę wewnątrz (25 m kw.) i na zewnątrz (25 m2 kw.) budynku, sufit i pomalowano pomieszczenia. Zainstalowano również system monitoringu wizyjnego, głównie w obrębie Domu Działkowca i przyległych alejek, zakupiono kosiarkę do wspólnego używania przez osoby korzystające z działek – wymienia Gabriela Skonieczna z Urzędu Miejskiego w Raciążu.

To oczywiście nie koniec inwestycji. W planach jest wymiana dalszej części ogrodzenia modernizacja sieci wodociągowej, a także podłączenie każdej z działek do prądu.

W ramach tegorocznej edycji programu „Mazowsze dla działkowców ” dofinansowanie dla czterech funkcjonujących na terenie miasta rodzinnych ogrodów działkowych pozyskało też miasto Mława. W każdym przypadku wysokość tych środków wynosiła 20 tys. zł (do tego 20 tys. zł z budżetu miasta i 10 tys. zł minimalnego wkładu ROD). Na terenie ROD im. „550-lecia Mławy” główna aleja dojazdowa zostanie przedłużona o ok. 180 m kw., wybudowana we wcześniejszych etapach (z kostki brukowej, z dopuszczalnym tonażem 3,5 t)

– Wybudowanie alei zapobiegło tworzeniu się kolein na drodze utrudniających przejazd rowerem, wózkiem dziecięcym i innymi pojazdami. Ponadto w okresie letnich upałów został wyeliminowany problem unoszącego się kurzu i pyłu przy przejeździe samochodów. Aleja stanowi główny ciąg komunikacyjny na terenie ogrodu i jest wykorzystywana cało rocznie jako dojazd do działek, w tym przez osoby niepełnosprawne, rodziców z wózkami dziecięcymi, oraz sezonowo do przewożenia towarów (wiosna/jesień) – informuje Krystian Szelkowski, podinspektor ds. rozwoju w Urzędzie Miasta Mława. Na terenie ROD „Relax” zadanie dotyczy modernizacji hydroforni. Jak wskazuje Krystian

Szelkowski, montaż pomp głębinowej i pionowej o zwiększonej wydajności przepływu wody pozwolił zapewnić lepszy dostęp do bieżącej wody w szczególności działkowcom, których działki są najbardziej oddalone od hydroforni i którzy w okresie letnich susz borykali się z problemem dostępu do wody. Dofinansowanie dla ROD „Pod Lasem” dotyczy kontynuowania działań w związku z modernizacją sieci elektrycznej i wykonania zadaszenia i fragmentu ogrodzenia przy Domu Działkowca. Kolejny etap budowy i modernizacji zasilania energetycznego zapewni zaś dofinansowanie dla ROD „Za Torem”.

– Montaż skrzynek przyłączeniowych i pod liczników był bardzo istotny ze względu na właściwe rozliczanie zużycia energii elektrycznej przez poszczególnych działkowców. Ponadto w wyniku realizacji zadania stara stacja transformatorowa przeszła przegląd techniczny, a jej zużyte części zostały naprawione. Wykonanie wyżej opisanych prac zminimalizowało ryzyko wystąpienia awarii zasilania, pozytywnie wpłynęło na jakość i ciągłość dostaw energii elektrycznej i poprawiło bezpieczeństwo na terenie ogrodu  – dodaje podinspektor Szelkowski.

Z naszego subregionu dotacje otrzymały jeszcze miasto Maków Mazowiecki(8 tys. zł na zakup urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytkowania przez działkowców w ROD „Metalowiec”), i gmina Nasielsk (20 tys. zł na pierwszy etap budowy sieci wodociągowej na terenie ROD „Słoneczna”). Tegoroczna lista beneficjentów programu „Mazowsze dla działkowców” obejmuje 100 zadań zgłoszonych przez gminy z terenu województwa. Łączna kwota pomocy finansowej wyniosła niemal 1,65 mln zł. A to z pewnością nie koniec, ponieważ zapotrzebowanie jest olbrzymie, a pomoc nieoceniona. Może więc popularne „RODOS” nie będzie kiedyś nazwą na wyrost?