Widowisko historyczne „Równość, Wolność, Niepodległość”, które odbyło się w minioną niedzielę w Świętym Miejscu (w gminie Przasnysz) przypomnieć miało najważniejsze fakty sprzed 160 lat, związane z Powstaniem Styczniowym na Północnym Mazowszu.

Wydarzenie zostało zrealizowane w ramach projektu pn. „Równość, Wolność, Niepodległość” i sfinansowane ze środków samorządu województwa mazowieckiego w ramach Budżetu Obywatelskiego Mazowsza. Projekt zgłosiło Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej, a autorami scenariusza byli Hubert Dęby, Bartosz Drejerski i Monika Miłoszewska z Muzeum Historycznego w Przasnyszu.

Mszę świętą przed potyczką celebrował ksiądz biskup Piotr Libera. W inscenizacji wzięło udział około stu rekonstruktorów, z 15 grup rekonstrukcyjnych. Rekonstruktorzy zaprezentowali się w strojach z epoki, wiernie odzwierciedlających ubiór powstańców i wojsk carskich. Przed bitwą nastąpiła prezentacja poszczególnych formacji, ich strojów oraz broni.

Sama rekonstrukcja składała się z kilku scen nawiązujących do wydarzeń z 1863 roku. Zainaugurowała ją scena „branka”, czyli pobór do carskiej armii. Kolejne odsłony przyniosły poświęcenie oddziałów i broni oraz pożegnanie oddziałów powstańczych wyruszających w bój. Starcie pokazano z wykorzystaniem efektów dymnych i pirotechnicznych. Strzały z muszkietów i wybuchy imitujące wybuchy armatnie tworzyły niezapomniane wrażenie. Nie obyło się bez ofiar, nad którymi kobiety zalewały się łzami.

Rekonstrukcji towarzyszył komentarz historyczny i narracja. Była to niewątpliwie lekcja historii zaprezentowana w sposób, który pozwolił widzom poczuć więź z przeszłością i zrozumieć, jak wielkie znaczenie miały te dramatyczne wydarzenia dla lokalnej społeczności. Całe wydarzenie zostało nagrane, dzięki czemu będzie to trwały zapis w historii regionu. Rekonstrukcja historyczna Powstania Styczniowego w Świętym Miejscu była niezwykle udanym wydarzeniem, które przyciągnęło tłumy mieszkańców i pasjonatów historii, nie tylko z Przasnysza, powiatu przasnyskiego, ale także powiatów ościennych. Rekonstrukcja potyczek z wojakami rosyjskimi w Świętym Miejscu była wydarzeniem, które połączyło pasję, edukację i emocje. W organizację wydarzenia włączyły się koła gospodyń wiejskich z Mchowa, Leszna, Obrębu, Gostkowa, Bogatego i Wielodroża, które przygotowały tradycyjne potrawy.