W rankingu „Liderzy inwestycji” czasopisma „Wspólnota” stolica powiatu żuromińskiego znalazła się na 6 miejscu... od końca. A jak wypadają gminy wiejskie? Nie jest kolorowo...

 „Wspólnota” ponownie przyjrzała się wydatkom majątkowym, a zwłaszcza inwestycyjnym, samorządów w Polsce. Analitycy wskazali, że, choć spadło wsparcie ze środków unijnych, to budżety samorządów znacznie zasiliły środki z programów krajowych. Tutaj należy zaznaczyć, że ze wsparciem z tych programów bywało różnie. W pierwszym naborze przyznano podobne kwoty wszystkim samorządom, a potem jedne samorządy dostawały mniej, inne więcej, a jeszcze inne wcale. Gospodarze gmin i miast niejednokrotnie zwracali uwagę na niesprawiedliwe rozstrzygnięcia naborów wniosków i brak racjonalnych wytłumaczeń, co do ich odrzucenia. Fakt jest jednak taki, że w zasadzie wszystkie samorządy, także w powiecie żuromińskim, dysponowały w ostatnich latach rekordowymi środkami na inwestycje. Na co zostały te pieniądze przeznaczone? W głównej mierze na inwestycje drogowe. W miastach i w gminach wiejskich dużo wydatków poczyniono także na kanalizację i wodociągi. Duża część środków przeznaczana była na oświatę, a w przypadku powiatów – także na ochronę zdrowia. Najmniej pieniędzy samorządy przekazywały na kulturę i sport.

Ranking „Wspólnoty” jest odzwierciedleniem skuteczności urzędów gmin, miast i powiatu w pozyskiwaniu pieniędzy i w zarządzaniu wydatkami. Na wynik w rankingu przekłada się praca włodarzy, rad i urzędników. Chociaż, będąc sprawiedliwym, trzeba zaznaczyć, ze nie każda gmina ma to szczęście być położoną na złożach węgla brunatnego...

Powiat awansował

Analitycy tworzący ranking pisma "Wspólnota" wzięli pod uwagę wydatki majątkowe samorządów z trzech lat, obejmujących okres od 2020 do 2022 roku, aby móc realnie je ocenić. Dodatkowo wynik za 2022 rok zestawiono z poprzednimi 3 okresami poddanymi analizie, żeby zweryfikować, czy samorząd robi postępy, czy może sytuacja się pogarsza.

Zacznijmy od powiatu żuromińskiego, który zajął 49 miejsce pośród 314 powiatów w Polsce, awansując o 57 miejsc. Na przestrzeni czterech lat samorząd ten zajmował w rankingu: 131, 98, 106 oraz, aktualnie, 49 miejsce. W analizowanym okresie, obejmującym lata 2020-22, wydatki majątkowe w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły 353,17 zł. Jak powiat żuromiński wypadł na tle sąsiadów w naszym regionie? Gorzej niż powiaty: przasnyski (8 miejsce), makowski (34 miejsce), mławski (38 miejsce) i rypiński (42 miejsce), ale lepiej niż powiaty: sierpecki (54 miejsce), działdowski (75 miejsce), płoński (79 miejsce), pułtuski (86 miejsce), czy ciechanowski (260 miejsce), który w naszym regionie wypada najgorzej.

W zestawieniu najlepiej wypadł powiat słupecki (woj. wielkopolskie), który w rankingu za 2019 rok znajdował się na... 130 miejscu. W powiecie tym wydatki majątkowe na osobę wyniosły 962,28 zł. Najgorzej wypada powiat pabianicki w województwie łódzkim. Tam średnie wydatki na osobę wyniosły w analizowanych latach (2020-22) 55,66 zł.

Żuromin na ogonie

Wysokie Mazowieckie (woj. podlaskie) w najnowszym rankingu zajęło pierwsze miejsce (wśród miast powiatowych) z wydatkami inwestycyjnymi przeliczonymi na mieszkańca wynoszącymi 2.237,62 zł.

Jakie wydatki, w przeliczeniu na jednego mieszkańca, poczynił samorząd Żuromina? O niemal dwa tysiące mniejsze... Żuromin zajął 262 miejsce w rankingu, a wydatki majątkowe wyniosły 378,26 zł per capita. Co istotne, dla miasta jest to jednak awans, ponieważ w poprzednim rankingu Żuromin był na przedostatnim miejscu. Cztery lata temu było nieco lepiej. Wówczas stolica powiatu żuromińskiego zajęła 224 miejsce. Tym samym Żuromin zajmuje najgorszą lokatę pod względem wydatków majątkowych pośród wszystkich miast w naszym regionie. Najlepiej wypada w tym zestawieniu Płońsk, który zajął 13 miejsce.

Natomiast ostatnie miejsce wśród miast powiatowych zajmuje Choszczno (woj. zachodniopomorskie), gdzie średnie wydatki na mieszkańca za rok 2022 wyniosły 302,17 zł.

Bieżuń radzi sobie coraz lepiej

W Ścinawie w woj. dolnośląskim wydatki majątkowe wynoszą ponad 5 tys. zł w przeliczeniu na jedną osobę, co zagwarantowało temu miasteczku pierwsze miejsce.

Bieżuń, który w rankingu wypada lepiej niż Lubowidz, znalazł się na 417 miejscu wśród mniejszych miast, których w Polsce jest 630, awansując o 199 miejsc. W rankingu za rok 2021, obejmującym okres analityczny w latach 2019-21, Bieżuń znalazł się na 616 miejscu w rankingu, rok wcześniej na 605, a cztery lata temu na 600 miejscu. Jak widać w przypadku Bieżunia, na tle ostatnich lat, miasteczko to nieco zwalniało z wydatkami inwestycyjnymi, po czym gwałtownie przyspieszyło. Wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły 772,80 zł, czyli niemal 400 zł więcej niż w gminie Żuromin.

Odwrotną tendencję można zaobserwować w przypadku Lubowidza. Miasto zajmowało w rankingach, w ciągu ostatnich czterech lat, następujące miejsca (kolejno): 421, 491, 447, a teraz 579 (!). Wydatki majątkowe wyniosły w tej gminie 485,98 zł per capita. W naszym regionie gorzej wypada tylko Sochocin (pow. płoński), który zajął 604 miejsce.

Zestawienie z miejscem 630 zamyka Dolsk (woj. wielkopolskie), gdzie wydatki wynoszą 185,35 zł w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Kuczbork nie jest już ostatni

Na początku wspomnieliśmy o złożach węgla brunatnego nieprzypadkowo, ponieważ wśród gmin wiejskich od lat, niepodzielnie i niezaprzeczalnie, liderem jest gmina Kleszczów (woj. łódzkie), która swoim bogactwem mogłaby spokojnie podzielić się z inną gminą, nie tracąc statusu lidera. Ogromne podatki wpływają do budżetu tego samorządu w postaci podatków m.in. z elektrowni „Bełchatów”.

Gminom wiejskim z powiatu żuromińskiego bardzo daleko do pierwszej 10, a nawet daleko pierwszej 400... Najlepiej na tle gmin w powiecie żuromińskim wypada gmina Siemiątkowo. Wydatki majątkowe w tym samorządzie wynoszą niemal 1.277 zł. Siemiątkowo zajęło 455 miejsce na 1513, czyniąc ogromny postęp i awansując w ciągu czterech lat o 999 miejsc (cztery lata temu gmina była na 1454 miejscu)! Ranking pokazuje, jak samorząd zwiększał wydatki majątkowe w ujęciu kolejnych lat. W poprzednim zestawieniu gmina zajmowała 1153 miejsce.

Także gmina Lutocin, może nieco wolniej, ale prze na przód. Samorząd w ciągu ostatnich czterech lat zajmował w rankingu kolejno: 1509, 1508, 1428, a teraz 1169 miejsce (wzrost o 340 miejsc). Wydatki majątkowe w gminie Lutocin wyniosły 744,82 zł per capita.

Znajdujący się w poprzednim rankingu na szarym końcu Kuczbork (1513 miejsce) awansował na miejsce 1253. Wcześniej zaliczył tendencję spadkową (cztery lata temu – 1318 miejsce, a trzy lata temu – 1427 miejsce). Z wyliczonej średniej wynika, że wydatki majątkowe tego samorządu wyniosły średnio 670,98 zł na osobę.

Chociaż samorządy powiatu żuromińskiego nie przodują w zakresie wydatków majątkowych (inwestycyjnych) na tle kraju, należy dostrzec, że jest lepiej, niż było. Może wyniki te zmobilizują gospodarzy gmin, miast i powiatu do dalszej pracy nad poprawą życia mieszkańców?

Warto także wspomnieć, iż zaplanowanych jest aktualnie kilka dużych inwestycji, m.in. budowa krytej pływalni, którą realizuje powiat, czy modernizacja oczyszczalni ścieków, którą realizuje miejska spółka komunalna, co może mieć pozytywny wpływ na pozycje samorządów z powiatu żuromińskiego w przyszłych rankingach.