Sezon turystyczny nabiera rozpędu. Wielu z nas ma już ustalone miejsce wypoczynku, zaplanowany termin, zarezerwowany hotel, pensjonat czy kamping. Ale są też tacy, którzy podejmują decyzję spontanicznie, mają możliwość wyjazdu z dnia na dzień, niekoniecznie w dalekie strony.

Tym z Państwa proponujemy wędrówkę po Mazowszu: od Ziemi Radomskiej po Kurpie, od Płocka po wschodnie Podlasie Jesteśmy pewni, że każdy znajdzie tu coś dla siebie – zarówno miłośnicy historii, tradycji i zabytków, jak i aktywnego wypoczynku w otoczeniu mazowieckiej przyrody, a także amatorzy lokalnej kuchni.

— Na Mazowszu mamy tak wiele atrakcji i ciekawych turystycznie miejsc, że jest w czym wybierać. Na początku, tak jak przy każdej podróży, warto zastanowić się, co nas interesuje, jak długą podróż planujemy i z kim będziemy podróżowali. Wiadomo, że inne atrakcje wybierze rodzina z dziećmi, a inne osoby dorosłe. Inspiracji warto poszukać na oficjalnym portalu turystycznym województwa mazowieckiego – mazowsze.travel Znajdziemy tam opisy ciekawych i polecanych miejsc atrakcyjnych turystycznie z naszego regionu, ale też możemy ułożyć swoją wycieczkę — mówi Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego.

Mazowsze dawne
Wyruszając na Mazowsze (na razie omijając Warszawę, na którą warto znaleźć specjalny, oddzielny termin), postarajmy się zajrzeć do obiektów, które pokazują jak dawniej się żyło, pracowało, ale też bawiło na prowincji mazowieckiej. Mowa tu o wyjątkowych miejscach – Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, Muzeum Wsi Radomskiej, Skansenie Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim k. Płocka oraz Zagrodzie Kurpiowskiej w Kadzidle. Wszystkie te instytucje gromadzą i prezentują zabytki budownictwa różnego typu (Mazowsze pod tym względem było naprawdę różnorodne). Chociażby w Sierpcu możemy obejrzeć liczne zabytki budownictwa drewnianego – chaty, dworki, kościoły, budynki gospodarcze, itp., obejrzeć widowiska związane z pracami wiejskimi w różnych porach roku, świętami, zwyczajami (żniwa, wykopki, Wielkanoc, gotowanie na polanie).

W Zagrodzie Kurpiowskiej zobaczymy tradycyjną w tym regionie zabudowę z rzeźbionymi ozdobami, kuźnię, spichlerz, a nawet... studnię z żurawiem.

Wybierając się na południe regionu – do Muzeum Wsi Radomskiej – zachwyceni będą miłośnicy wiosennych spacerów, bo teren jest bardzo urokliwy i ma ponad 32 ha. Zgromadzono na nim ponad 80 obiektów dawnego budownictwa wiejskiego. Są wśród nich takie perełki jak XVIII-wieczny dworek i zabytkowy drewniany kościół, największy w Polsce zespół wiatraków, wodne młyny oraz chłopskie zagrody.

Warto też zajrzeć do Skansenu Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim. Ten jeden z najmłodszych skansenów na Mazowszu, otwarty w 2019 r., czaruje przestrzenią i atmosferą. Co tam znajdziemy? Dom polski, jedyną chatę zbudowaną od podstaw na wzór chałup z początku XX w., długi na ponad 20 m olenderski langhof przeniesiony z Kępy Karolińskiej, powidlarnio-suszarnię, kościół z 1935 r. i szkołę z 1901 r. W muzealnych zagrodach możemy podziwiać ogródki kwiatowe i warzywne pełne ziół, zapachów i owadów.

W starych zamczyskach, pałacach, ogrodach
Miłośnicy zamków, twierdz i pałaców oraz romantycznych parków powinni zajrzeć na wzniesiony na niedostępnych mokradłach zamek w Liwie. W Muzeum-Zbrojowni możemy się zapoznać z największą kolekcją uzbrojenia na Mazowszu.

Ostatnimi czasy zamek przeszedł gruntowną rewitalizację, w jego pobliżu powstał park kulturalno-historyczny, który jest idealnym miejscem do organizacji imprez, m.in. corocznego turnieju rycerskiego. Zamek w Liwie to znakomite miejsce na wiosenne i letnie spacery: piękne zachody słońca i malownicze widoki, obfitość gatunków zwierząt – to tylko niektóre atrakcje, jakie możemy podziwiać w dolinie Liwca.

Wiele tajemnic z odległej przeszłości kryje Zamek Książąt Mazowieckich w Ciechanowie. Jedna z nich dotyczy miejsca ukrycia skarbu księcia Janusza I, którego jakoby ma strzec czarny pies, a właściwie rycerz przemieniony w groźne zwierzę przez alchemika.

Będąc w Ciechanowie, koniecznie trzeba zajrzeć do pobliskiej Opinogóry, gdzie znajduje się Muzeum Romantyzmu.

Muzeum jest instytucją kultury prowadzoną przez samorząd województwa mazowieckiego. Gromadzi, przechowuje i eksponuje dobra kultury w zakresie romantyzmu europejskiego, romantyzmu polskiego, historii rodziny Krasińskich, w szczególności poety Zygmunta Krasińskiego, epoki napoleońskiej oraz uchodźstwa polskiego.

Kompleks muzealny usytuowany jest na terenie parku krajobrazowego typu angielskiego, zajmując powierzchnię 22 ha o unikatowym położeniu na trzech pagórkach, który dodatkowo wzbogaca czterohektarowe lustro wody. W parku rośnie ponad tysiąc starych drzew, głównie klonów, dębów, lip, jesionów, świerków i kasztanowców.

Ekspozycje muzealne prezentowane są w pięciu obiektach: neogotyckim zameczku i oficynie dworskiej z 1 poł. XIX w. oraz dworze, powozowni i oranżerii wybudowanych w ostatnim czasie. Wśród wielu eksponatów na szczególną uwagę zasługują pamiątki po Zygmuncie Krasińskim i jego rodzinie. W oranżerii warto zobaczyć ekspozycję multimedialną oraz przestrzeń, gdzie górują fragmenty murów z cegieł pozyskanych na stanowisku archeologicznym. Na terenie parku, u stóp zameczku, zlokalizowana jest ekspozycja przyrodnicza, systematycznie wzbogacana o nowe gatunki ptaków. Turyści, odwiedzający Opinogórę mogą także skorzystać z oferty muzealnej gastronomii, którą świadczy Gościniec Ogrodnika.

Muzeum prowadzi szeroko zakrojoną działalność edukacyjną i popularyzatorską. Umożliwia zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem, ma bogatą ofertę lekcji i warsztatów muzealnych.

W każdą drugą niedzielę miesiąca instytucja organizuje koncerty, których historia sięga lat 70. XX w. Warto wybrać się też na inne wydarzenia cykliczne jak Teatr Jednego Aktora w Muzeum, Salonik Elizy czy spotkania muzyczno-artystyczne dla melomaluszków i ich opiekunów w ramach Rodzinnych Niedziel w Muzeum. Oprócz tego jest to miejsce, gdzie często odbywają się spotkania poetyckie, sesje, konferencje, konkursy.

Z kolei gratką dla wielbicieli dawnych instrumentów muzycznych będzie wizyta na zamku w Szydłowcu. To jedna z najpiękniejszych gotycko-renesansowych rezydencji magnackich w Polsce. Posadowiony na wyspie otoczonej fosą zamek znajduje się Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych, gdzie znajdziemy unikatową w skali kraju kolekcję ponad trzech tysięcy instrumentów. Z budynkiem wiąże się również legenda zagubionej Białej Damy.

Podróżując na południe od Warszawy, w kierunku Radomia nie sposób ominąć zamku w Iłży. Jego wieżę widać z daleka, ma 25 m wysokości i powstała w pierwszej połowie XIV w. Świetnie pełniła wówczas funkcje obronne.

Będąc na południu Mazowsza, koniecznie zobaczcie Królewskie Źródełka, w których pragnienie gasił sam król Władysław Jagiełło. To niezwykle urokliwe miejsce znajduje się na terenie Kozienickiego Parku Krajobrazowego.

Powrócisz tu...
To zaledwie kilka miejsc, po odwiedzeniu których większość turystów chce znów wrócić na Mazowsze.

Prezes Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej Izabela Stelmańska cieszy się, że Mazowsze to region, który rocznie przyciąga miliony turystów.

— Tylko w ubiegłym roku odwiedziło nas aż 8 mln osób i – co najważniejsze – większość z nich została tu na więcej niż jedną noc. Co to oznacza? Że jesteśmy regionem atrakcyjnym, który ma wiele do zaoferowania. Mówimy tu nie tylko o muzeach, teatrach, pięknych ryneczkach, ale także o walorach przyrodniczych, których na Mazowszu nie brakuje. To idealne miejsce na uprawianie turystyki pieszej, rowerowej czy wypoczynek nad wodą.

Marszałek Adam Struzik, który „pozawarszawskie” Mazowsze zna jak mało kto, dodaje:

— Pamiętajmy, że turysta potrzebuje dobrego dostępu do atrakcji, ale również bazy noclegowej i gastronomicznej. Na Mazowszu posiadamy świetną bazę noclegową, zarówno tę skategoryzowaną, jak i niekategoryzowaną. Wszędzie znajdziemy dobrą kuchnię. Dostępność komunikacyjna jest także bardzo istotna, aby turystyka mogła się rozwijać. Na Mazowszu są trzy porty lotnicze: w Warszawie, Modlinie i Radomiu. Mamy dobrą sieć dróg, która gwarantuje nam szybkie i sprawne przemieszczanie się wewnątrz województwa. Dynamicznie rozwija się też sieć ścieżek i tras rowerowych. Tymi trasami możemy podróżować po Mazowszu, ale również wyjechać poza nasze granice i kontynuować w innych regionach Polski. Od początku funkcjonowania województwa mazowieckiego ogromny nacisk kładliśmy na poprawę komunikacyjną. I są tego efekty – ostatnie lata są rekordowe pod względem frekwencji turystycznej.

erem